Μερική αναφορά των φυσικών, μυθικών, ιστορικών, λαογραφικών, πολιτισμικών κ.α. της κωμοπόλεως Λίμνης - Ευβοίας.
( συνέχεια από το προηγούμενο 2/4/΄25 )
Γλωσσικό ιδίωμα - ντοπιολαλιά
Η συγκοπή και διαστρεύλωση των λέξεων, η σχεδόν τελεία αποκοπή των καταλήξεων και η αφαίρεση των πρωτόγραμμων είναι χαρακτηριστικόν ιδίωμα της παλαιάς Ελύμνιας διαλέκτου, παραλληλιζόμενης με ορισμένα νησιά του Αιγαίου ως προς τον τρόπον εκφράσεως και τον τόνον φωνής, οποσδήποτε όμως καταληπτότερη από άλλες αιγαιοπελαγίτικες διαλέκτους. Και υπόκειται μεν στην αρμοδιότητα έρευνας του ειδικού γλωσσολόγου, ωστόσο εδώ - ένα και μόνον παράδειγμα - πάνω στην σημερινή ονομασία της Λίμνης, είναι το πλέον ενδεικτικό :
Το Ειλύμνιον - το Ελύμνιον - το Λύμνιον - το Λύμνι ( του Λυμ΄) - το Limne ( Φραγκοβενετικό ) - Το Λίμνι(η) - η Λίμνη σημερινή ( και η « τουριστική » λίμνη Lake - λατινιστί! )...
Λίμνη και Ελύμνιον : Η διελκυστίνδα...
Βλέπουμε λοιπόν, πως το - αρχικώς ουδέτερο - του ονόματος Ελύμνιον... μέσα από σταδιακές παραλλάξεις, μετατρέπεται σε θηλυκή Λίμνη!.. Μόνο που ο βόρειος Ευβοϊκός, σαν πολύ αλμυρός, δεν προσφέρεται για κάποια τέτοια λίμνη... που αβασάνιστα τουριστικές μονάδες σήμερα διαφημίζουν αγγλιστί ως...Lake ( ελληνιστί = λίμνη!.). Φωνάζουν απ΄ τον τάφο τους ιστορικοί κι΄εγγράμματοι της πόλης για την ορθή αποκατάσταση ( Μπελλάρας, Βοϊατζής και πλήθος άλλοι ειδήμονες )...όμως « εις μάτην! »... Προσεχώς επιφυλάσσομαι να σας παρουσιάσω εμβριθή αναφορά προς τον τότε Δήμο Αιγαίων - ανυπόγραφη μεν - αλλά εμφαίνουσα την σύνταξη και το ύφος του βαθυνούστατου Καθηγητού Ιωάννου Βοϊατζή, που επιχειρηματολογεί περί της επιβαλλομένης μετονομασίας της κωμοπόλεως από Λίμνης σε Ελύμνιον... Ήταν παρήγορο πως με το Διοικητικό Σχέδιο του « Καποδίστρια » ( του 1999 ) ο Δήμος μας μετονομάστηκε σε « Δήμο Ελυμνίων » και τότε ήταν ευκαιρία - δεν απόμενε, παρά ελάχιστη προσπάθεια να μετονομασθεί πασιφανώς και η πρωτεύουσα του « Δήμου Ελυμνίων » εις Ελύμνιον. Ατυχώς γι΄αυτό... γιατί ο επελθών « Καλλικράτης » με βελτιωμένο ίσως σκεπτικό των Δημοτικών πραγμάτων της Επικράτειας, παράλλαξε τα πράγματα και η ονομασία της κωμοπόλεως παρέμεινε ως έχει...
Στις ραφές του κρανίου...
Το μεταλλαγμένο κατασκεύασμα και μετασκεύασμα των ανεκδιήγητων Φραγκοβενετών δυναστών Dalle Carceri ( Δελεκάρτσερι ) κ.α. ομοφύλων, θα μετατραπεί σε … Limene - Liminit - Limine - Limne, το 13ο αι...θα παραποιηθεί σε Λΐμνη ( με διαλυτικά πάνω στο ιώτα ) απ΄τον κολυβογράμματο καλόγερο Αγιονορείτη πατέρα Σταμάτη ( « του πίκλην » Αντάκου ) - αρχές 16ου αι. ...κι΄ύστερα από ολιγογράμματους προγόνους μας στα χρόνια της απελευθέρωσης ( δικαιολογημένοι αυτοί - μα όχι οι « δοκισίσοφοι » )... θα παραμείνει κολοβωμένη Λίμνη ( με την επήρεια και του τοπικού γλωσσικού ιδιώματος...αλλά τουλάχιστον - χωρίς διαλυτικά! )... Παλιό παραμύθι της γιαγιάς, εξιστορούσε πως στο κρανίο του καθ΄ενός ( κι΄αναφερόταν ασφαλώς στις ραφές των βρεγματικών ) υπήρχαν γράμματα μυστήρια που ερμηνεύονταν... « Πώς ήμουν...και πώς έγινα...και πώς θα γίνω ακόμα! »... Αυτό γράφει κι΄η Λίμνη στο κούτελό της... Ή μάλλον - όχι η Λίμνη, γιατί αυτή βλέπει το « πώς έγινε »... Το πώς ήμουν, δεν το βλέπει... Αυτό, αναζητάται στο αρχαίο κρανίο. Του Ελυμνίου βεβαίως+!..
( Παρένθεση : ΑΙ - Με την Τεχνητή Νοημοσύνη!.. )
Αγαπητοί αναγνώστες...για λίγη ( του θυμικού μου « εκτόνωση » ), ξέφυγα κομματάκι του γενικότερου θέματος της καταγραφής των « Μερικών... » ( όπως και τιτλοφόρησα ) Ελυμνίων πραγμάτων. Γιατί όποτε εμπλακώ στη διελκυστίνδα μεταξύ αρχαίου και νέου - Ελυμνίου και Λίμνης - πάντοτε παίρνω θέση με τους Ελυμνίους...αλλά ωστόσο, πάντα οι Λιμνιώτες με παρασέρνουν!.. Και ξέρετε γιατί;.. Γιατί τους αγαπώ και τους δυό!.. Γιατί η Λίμνη με γέννησε!.. Σ΄αυτή είδα το χαροποιό πρώτο φως της ζωής... ετούτη η θαλασσούπολη με ταξίδεψε « σ΄όλα τα λιμάνια του κόσμου! »...Ύστερα, κατέφθασε το Ελύμνιο και με βάφτισε!.. Πώς έγινε, ούτε που το κατάλαβα...( τι καταλαβαίνει ένα μωρό που το βαφτίζουν;..). Το Ελύμνιο, μου ΄δωσε το δεύτερο - το ιστορικό φως του αρχαίου δαυλού!.. κι΄αυτό με ταξίδεψε στους γοητευτικούς κόσμους και στις αλληγορίες των πανάρχαιων μύθων!.. Το Ελύμνιον!.. που αν και δεν πέτυχε να το αναστήσει η γενιά του Μπελλάρα... συγγραφικά το ανάστησε η πένα του ίδιου με την αξεπέραστη μονογραφία του : « ΤΟ ΕΛΥΜΝΙΟΝ - Λίμνη Ευβοίας »!.. Κι΄αν πάλι την ανάστασή του δεν πέτυχε ούτε η δική μας γενιά... τουλάχιστον το ανάστησα ο ίδιος στον εαυτό μου. Σαν προσηγορικό. Κάτι είναι κι΄αυτό!.. Ωστόσο, οι γενιές της Λίμνης ακολουθούν... Με την Τεχνητή Νοημοσύνη ( ΑΙ ), που « ανάστησε » πρώτα τον Αγγελή τον Γωβγίνα!.. Όσο να πεις, δεν μπορεί!.. Ό,τι δεν έπραξε ως τα τώρα ( για την μετονομασία της πόλης εννοώ ) η δική μας α-νοησία... ας το πράξει - ( πού ξέρεις;..) - μοντέρνα τώρα, η ΑΙ!..
( Συνεχίζεται )
Δ.Α. - « Ελύμνιος »
Η εικόνα : Η νήσος Εύβοια με τα Λατινίζοντα τοπωνύμιά της, του Ολλανδού χαρτογράφου Joan Blaeu - 1665. Στο ελλειπτικό περίγραμμα - Limene : To Ελύμνιον σε λατινική αποτύπωση - η παραφθορά του ονόματος στο μεσαίωνα έχει παγιωθεί. Η Λίμνη σαν συνέπεια, περιμένει ν΄ακολουθήσει!.. Πηγή, Διαδίκτυο ( Μεσαιωνικοί Χάρτες της Εύβοιας - Sguare History ). Τα επί πλέον σχόλια περί Ελυμνίου, είναι του γράφοντος.
Ο ίδιος